lekarz

Zakażenia układu moczowego to jedne z najczęstszych infekcji, które dotyczą dzieci, także noworodków i niemowląt. Problem nawracających infekcji dróg moczowych może jednak wskazywać na obecność wad układu moczowego czy zewnętrznych narządów płciowych. Do nawracających infekcji mogą prowadzić także zaniedbania higieniczne. [1][2]

Niedostateczna higiena

U dzieci, podobnie jak u dorosłych, głównym patogenem odpowiedzialnym za zakażenia układu moczowego są bakterie Escherichia coli. Drobnoustroje te są składnikiem fizjologicznej flory jelita grubego. W przypadku gdy kał zalega w niezmienionej od razu pieluszce, bakterie mogą bardzo łatwo przemieszczać się w okolicę ujścia cewki moczowej i kolonizować ją drogą wstępującą, osiągając pęcherz, a nawet wyższe partie układu moczowego. [1][2][3]

Podobnie do namnażania bakterii, a przez to wzrostu ryzyka zakażenia, dochodzi przy obecności moczu (zwłaszcza dużej ilości) wchłoniętego przez zbyt rzadko zmienianą pieluszkę.

U starszych chłopców problemem mogą okazać się nawracające infekcje dróg moczowych wywoływane przez bakterię z rodzaju Proteus. Ten drobnoustrój jest składnikiem flory fizjologicznej pod napletkiem. Przy braku zachowania odpowiednich zasad higieny, bakterie mogą wstępować do cewki moczowej i powodować rozwój zakażenia. [1][2]

Wady układu moczowego

Problem nawracających zakażeń układu moczowego, zwłaszcza u noworodków i niemowląt, może wskazywać na obecność wad układu moczowego. Klasycznym przykładem jest tu refluks pęcherzowo-moczowodowy, w którym dochodzi do cofania się z pęcherza moczu do moczowodów i nerek. Płyn mógł już zostać skolonizowany przez drobnoustroje i przez to dochodzi do rozwoju zakażeń. [1][2]

W przypadku zaburzeń neurologicznych, np. u wcześniaków czy noworodków z wadami cewy nerwowej, może dochodzić do rozwoju pęcherza neurogennego, co z kolei skutkuje np. niepełnym wypróżnianiem. Sprzyja to kolonizacji zalegającego moczu przez drobnoustroje. [1][2]

Spośród innych wad układu moczowego, które mogą stać się przyczyną nawracających infekcji dróg moczowych można wymienić: zwężenie cewki moczowej, zastawki cewki, uchyłki cewki moczowej i pęcherza moczowego czy ujście moczowodu do pęcherza w nieodpowiednim miejscu. [1][2]

Wady zewnętrznych narządów płciowych

Czasem zdarza się też, że za nawracające infekcje dróg moczowych odpowiadają wady zewnętrznych narządów płciowych. Większość, tak jak stulejka wrodzona, spodziectwo czy zarośnięcie warg sromowych, jest wykrywana podczas pierwszego badania noworodka. Natomiast nieco starsze dzieci, a szczególnie nastolatkowie, z powodu nieuzasadnionego wstydu przez dłuższy okres czasu mogą ukrywać problem, np. stulejki nabytej. [1][2]

Więcej o dolegliwościach moczowych u dzieci przeczytasz na urofuraginum.pl >>

[1] Pod red. Kawalec W., Pediatria, wyd. PZWL, Warszawa 2014, tom 1, s:665-669

[2] Pod red. Dobrzańska A., Pediatria. Podręcznik do Lekarskiego Egzaminu Końcowego i Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego, wyd. Elsevier Urban & Partner, Wroclaw 2014, s:851-853

[3] Wani K.A., et al., Paediatric Urinary Tract Infection: A Hospital Based Experience, J Clin Diagn Res. 2016 Oct; 10(10): SC04–SC07